Ispaniyalik UFC chempioni Ilia Topuria allaqachon faqat oktagondagi janglar bilan cheklanmaydi. Dunyoning eng yirik promoushenida davom etayotgan faoliyati bilan bir qatorda u o'z yurtida, Ispaniyada aralash jang san'atlarini tizimli ravishda rivojlantirishga sarmoya kiritmoqda. 2024-yilda Topuria WOW FC promousheniga hammuassislardan biri bo'ldi va oddiygina UFC yulduzidan to'laqonli sport tadbirkoriga aylandi. Yaqinda esa loyihaga yana bir global brend – Cristiano Ronaldo qo'shildi. Qizig'i shundaki, Ilianing o'zi har doim omma oldida Lionel Messiga bo'lgan muhabbatini yashirmagan.
Ispaniya MMA si yuzi ga aylangan mintaqaviy loyiha
WOW FC (Way Of Warrior) 2019-yilda sobiq jangchi David Balareso tomonidan mahalliy promoushen sifatida yo'lga qo'yilgan. Maqsad bir vaqtning o'zida ham sodda, ham juda ulkan edi: faqat UFC yoki One doirasiga sig'maydigan, ammo allaqachon havaskor turnirlar darajasidan oshib ketgan jangchilar uchun Ispaniyada o'ziga xos o'sish platformasini yaratish.
Birinchi turnir Novotel Madrid Center mehmonxonasining konferens-zalida bo'lib o'tdi. Ammo format tez orada «uy sharoitidagi» shou chegaralaridan chiqib ketdi. WOW turnuqlari Madrid, Bilbao, Alicante va boshqa yirik shaharlarga ko'chib o'ta boshladi. Promoushen sodda, ammo samarali formulaga tayandi: yorqin mahalliy prospektlar ustiga Yevropa va Lotin Amerikasidan taklif etilgan jangchilar qo'shildi.
Shu tariqa WOW FC asta-sekin mintaqaviy sahnadan Ispaniya MMA sining asosiy vitrinasiga aylandi – bu yerda yosh atletlar sinovdan o'tadi va keyingi bosqichga tayyorlanadi.
Topuria o'yinga kiradi va WOW ni global sahnaga olib chiqadi
2024-yil noyabrida promoushen ichida muhim qayta tuzilish yuz berdi. Balareso bosh direktorlik lavozimini tark etdi, ijrochi direktor etib Arturo Gullen tayinlandi va Ilia Topuria aksiyalar paketini sotib olib, rasman hammuassis va asosiy investor maqomiga ega bo'ldi.
Shu paytdan boshlab liganing taniqliligi keskin oshdi. Yengil vazn toifasidagi UFC chempioni brendning bosh yuzi bo'ldi: u turnirlarda muntazam ko'rinadi, oktagonga chiqadi, tomoshabinlar bilan muloqot qiladi, intervyular beradi va kamerada xuddi Conor McGregor BKFC shoulariga kelganida qilgani kabi o'zini tutadi.
Topuriyaning kelishidan ko'p o'tmay promoushen Dana White'ning raqamli translyatsiya platformasi bo'lgan UFC Fight Pass bilan shartnoma imzoladi. Endi WOW janglarini butun dunyo bo'ylab tomoshabinlar ko'rishi mumkin, mamlakat ichida esa liga Movistar kabi mahalliy telekanallar va striming xizmatlarida efir vaqti oldi. Bu endi shunchaki «mehmonxonadagi mintaqaviy turnir» emas, balki Yevropa sahnasining barqaror o'yinchisi.
Dag'istonlik chempion va xalqaro roster
WOW turnirlarida ispan yulduzlari, Sharqiy Yevropa va Lotin Amerikasidan kelgan jangchilar, ko'plab yosh prospektlar qatnashadi. Shunga qaramay, promoushenning asosiy qahramonlaridan biri sifatida kutilmaganda dag'istonlik jangchi – Umahan Ibragimov (9–1) oldinga chiqdi.
Ibragimov allaqachon anchadan beri Angliyada yashaydi va mashg'ulot olib boradi, u yerda britan pasportini ham qo'lga kiritgan. U British Fighting Championship ligasida chempion bo'ldi va raqibi qo'l siqish paytida o'zini nojo'ya tutgach, jangning atigi beshinchi soniyasida yoqilgan kuchli high-kick nokauti bilan butun mahalliy sahnada katta shov-shuvga sabab bo'ldi.
BFC dagi muvaffaqiyatli seriyadan so'ng Umahan ko'plab jangchilar UFC ga o'tgan Cage Warriors promoushenida ham jang qildi. Hozircha asosiy UFC kontraktiga yetib bormagan bo'lsa-da, hozirda u Topuria ligasida yengil vazn chempionlik kamariga ega va kartlarning yuqori qismida muntazam ravishda bosh rollardan birini egallab kelmoqda. So'nggi jangida WOW 20 turnirida u Ignacio Capella ni birinchi raunddayoq juda chiroyli nokautga uchratdi.
Madridda to'la tribuna va katta arenalar sari yo'l
Keyingi WOW turniri 13 dekabr kuni taxminan 12 ming tomoshabinga mo'ljallangan Madrid Arena maydonida bo'lib o'tishi rejalashtirilgan. Qiziqarli jihati shundaki, oqshomning ikki asosiy jangida ham birorta ispan jangchisi qatnashmaydi.
Umahan Ibragimov kamarini gollandiyalik Brian Hoo ga qarshi jangda himoya qiladi. Ikkinchi asosiy qarama-qarshilikda esa moldova-irlandiyalik yarim yengil vazn vakili Nikolay Grozdev, 2016-yildan 2020-yilgacha UFC da yetti marta oktagonga chiqib, keyin Bellator ga o'tgan valliyalik Brett Johns ga qarshi oktagonga tushadi.
Bu gala promoushen tarixidagi 25-raqamli tadbir bo'ladi va liga Madridda arenani navbatdagi safar ham to'ldirishga umid qilmoqda. Topuriyaning o'zi esa bundan ham kattaroq maqsadlarni ko'zlaydi: u «Real» klubi uy stadioni Santiago Bernabeu da shou o'tkazishni orzu qiladi. Joe Rogan podkastida Ilia uchun ideal ssenariy sifatida UFC kamarini aynan shu arenada himoya qilishni tasvirlab bergan. Dana White intervyularida UFC kelajakdagi turnir uchun Ispaniyani jiddiy ko'rib chiqayotganini allaqachon tan olgan.
Yurakda Messi, biznesda esa Ronaldo
Shu fonida WOW ga yana bir superyulduz qo'shildi – Cristiano Ronaldo. Portugaliyalik futbolchi Topuria promousheniga rasman sarmoya kiritdi va tanlovini, MMA unga juda yaqin bo'lgan qadriyatlarni – intizomni, hurmatni, xarakterni va doimiy ravishda o'sishga intilishni – ifoda etishi bilan tushuntirdi. U WOW ning salohiyatiga ishonishini ta'kidladi va bu sportni yangi bosqichga olib chiqishga, yangi avlod atletlariga ilhom berishga yordam bermoqchi ekanini aytdi.
Ijrochi direktor Arturo Gullen Ronaldoning qo'shilishini «tarixiy lahza» deb atadi va bu voqeani loyihaning ambitsiyasi hamda mukammallikka intilishining alohida ramzi sifatida talqin qildi. Topuria ham uni iliq kutib oldi: Cristiano ga ishonchi uchun minnatdorchilik bildirdi va birgalikda MMA ni yangi cho'qqiga olib chiqishlarini, minglab jangchilarga imkonsiz tuyulgan narsalarga ishonishlariga yordam berishlarini aytdi.
Aynan shu yerda syujet kutilmagan burilish qiladi. Ilia «Real» muxlisi bo'lsa-da, futbol olamidagi asosiy buti sifatida doimo Lionel Messi ni tilga olgan. U aynan argentinalik yulduzning osoyishtaligi, kamtarligi va yillar davomida dunyoning eng yaxshisi bo'lib qolganiga tan berdi. Topuriyaning orzularida ikki odam bilan uchrashish bor: Messi va Michael Jordan. U hatto Messi maydonda bo'lgan paytda «Cristiano Ronaldo menga umuman qiziq emas» degan gaplarni ham ochiq aytgan.
O'z buti bilan uchrashish orzusi esa allaqachon ushalgan: Inter Miami o'yinidan so'ng Topuria Messi bilan shaxsan suhbatlashdi va keyinchalik Leo uni tirik holda yanada ko'proq hayratga solganini, eng avvalo sodda fe'l-atvori va insoniyligi bilan ta'sir qilganini aytib berdi.
Jang oldidan so'zlar jangi va hamkorlikning yangi formati
Topuriyaning 2024-yilda Max Holloway ga qarshi o'tkazgan kamar jangi arafasida Ilia va Ronaldo o'rtasida ommaga chiqqan kichik tortishuv ham yuz bergan edi. Ijtimoiy tarmoqlarda tarqalgan videoda Cristiano ushbu jang haqida fikr bildiradi va Topuria haqida «juda ko'p gapiradi» deydi, Alexander Volkanovski ustidan qozonilgan g'alabani esa raqibning «zarbaga shunchaki tayyor bo'lmagani» bilan izohlaydi. Ronaldo, Ilia ga chinakam hurmatini faqat u Holloway ni mag'lub etsa bildirishini qo'shimcha qiladi.
Topuriyaning javobi qattiq bo'ldi. U Ronaldo kabi miqyosdagi insonning o'ziga ishonch bilan kibrni ajrata olmasligini kutmaganini aytdi va Cristiano ga «uning karerasidan qolgan qismida» hammasi yaxshi bo'lishini tilab, oilasiga alohida salom yo'lladi.
Keyinchalik Ilia Ronaldo unga «umuman yoqmasligini» aytib, media bilan bunday katta tajribaga ega sportchi qanday qilib shaxsan tanimaydigan odam haqida bunchalik oson hukm chiqarishi mumkinligiga hayron ekanini bildirdi. Shu bilan birga, Cristiano u bilan uchrashgandan keyin fikrini mutlaqo teskarisiga o'zgartirishiga ishonganini ta'kidladi. Ko'rinishidan, bu uchrashuv haqiqatan ham sodir bo'lgan – aks holda Ronaldo Topuria nafaqat yuzi, balki asosiy aksiyadori bo'lgan loyihaga sarmoya kiritmagan bo'lardi.
Oktagon turli afsonalar muxlislarini ham birlashtirganda
Topuria va WOW FC hikoyasi zamonaviy sport allaqachon bitta promoushen yoki bitta jang turi chegarasidan ancha chiqib ketganining yorqin misoli. UFC chempioni Madridda arenani to'ldiradigan milliy ligani qurmoqda, dag'istonlik chempionga, sobiq UFC va Bellator jangchilariga imkoniyat bermoqda, UFC Fight Pass bilan muzokaralar olib bormoqda va bir vaqtning o'zida tarixdagi eng mashhur futbolchilardan birini ham loyiha sherigiga aylantirmoqda.
Ilia hanuzgacha Messi dan hayratda, Ronaldo esa futbolning global ramzlaridan biri bo'lib qolmoqda, ammo biznesda ular endi bir xil muzokara stolining ikki tomonida o'tirishadi. Ispaniya MMA si uchun bu ideal kombinatsiya: UFC yulduzi va CR7 darajasidagi brend. Muxlislar uchun esa oktagon va katta arenalar futbol hamda jang afsonalari o'rtasidagi chegaralarni asta-sekin yo'qotib, bularning barchasini katta sport va katta hikoyalar olamiga aylantirib borayotganini ko'rish imkoniyati.
