Ba’zan futbol shunaqa syujet chiqaradiki, go‘yo “kimdir” ataylab hazilni yaxshi ko‘radigan ssenariynavisni ishga olgandek. Morocco’dagi Africa Cup’da Algeria–Sudan o‘yini — odatda “ha, gruppa o‘yini-da” deb o‘tib ketadigan turdan. Lekin epizodning asosiy “qahramoni” kutilmaganda butsa ham kiymagan odam bo‘lib chiqdi: Zinedine Zidane. Rabat’dagi tribunada ko‘rinishi bilan stadion bir necha marta afsonaviy qo‘shiqni yubordi: “Zizou! Zizou!” Tan olaylik, har kuni orqangda VIP-lojadan shunaqa qo‘llab-quvvatlash bo‘lavermaydi.
Tribunada Zizou, darvozada Luca: oilaviy navbatchilik almashdi
Zidane-ota bu yil Algeria terma jamoasida o‘ynay boshlagan o‘g‘li Luca’ni ko‘rish uchun kelgan. Va shuni aytaman: bu safar “xo‘p, o‘g‘lim, ehtiyot bo‘l” degan tarang oilaviy seansga aylanmadi. Luca juda tartibli o‘yin ko‘rsatdi: ikki seyv qildi, “nol”ga o‘ynadi va umuman olganda, bu terma jamoa masalasi “avantyura” emas, anchadan beri o‘ylangan reja degan kayfiyatni berdi.
Algeria ham “dramasiz o‘ynaymiz” rejimini yoqib qo‘ygandi: Sudan’ga qarshi 3:0, Riyad Mahrez’dan dubl, ustiga-ustak Bayer’dan Ibrahim Maza’dan yana bitta gol. Shunaqa qulay fon’da darvozabonga faqat reaksiya emas, boshqa narsalar ham kerak: himoyani boshqarish, to‘pga chiqish vaqtini topish, past uzatmalarni (prostrel) o‘qish… Luca aynan shuni ko‘rsatdi. Ya’ni kamikadze-qahramon emas; ishonch beradigan, “menga qo‘yavering” degan darvozabon.
Luca Zidane Algeria’ga qanday kelib qoldi: izlash mantiqi va biroz taqdir
Algeria’da uzoq yillar darvozaning o‘zgarmas “birinchi raqami” Raïs M’Bolhi edi — ha, ha, o‘sha Krylya Sovetov afsonasi, eslaydiganlar topiladi. U hali ham futbol o‘ynayapti, lekin terma jamoada ancha beri ko‘rinmaydi: o‘tgan yilning yanvaridan beri chaqirilmayapti, milliy forma bilan maydonga chiqishi esa 2022’da qolib ketgan. Keyin darvozada turli variantlar sinab ko‘rildi: Caen’dan Anthony Mandrea (u hozir France uchinchi ligasiga tushib ketgan) va Saint-Étienne tarbiyalanuvchisi Alexis Guendouz — o‘tgan Africa Cup’da asosiy darvozabon shu edi.
Federatsiya “xo‘p, yana kim bor?” deb alternativa qidirarkan, radar’ga Luca tushdi: Segunda’da Granada’ning asosiy darvozaboni. Terma jamoa uchun bu juda aniq paket: Europe maktabidan chiqqan, muntazam o‘yin amaliyoti bor, formasi “issiq”. Ustiga-ustak, ildizlar bo‘yicha aloqa ham tushunarli. Zidane’ning Algeria tomoni hammaga ma’lum: ota-onasi Kabyle, ya’ni Berber xalqlaridan; keyin France’ga, aniqrog‘i Marseille’ga fuqarolar urushi boshlangan davrda ko‘chib kelishgan. Shuning uchun bu hikoya “Europe’da familiya mos tushdi, darrov chaqirdik” emas; ko‘proq yillar davomida tortilgan oilaviy ip oxir-oqibat terma jamoa eshigiga bog‘langandek.
Luca ham oila qo‘llab-quvvatlaganini aytgan; bobosi Smail esa “ajdodlar yurtida o‘ynash” g‘oyasining eng katta tarafdori bo‘lgan ekan. Rostini aytsam, butun hikoyadagi eng tirik joy ham shu: PR emas, hype emas, “tayyorga qo‘nish” emas — oila uchun ma’noli ish qilish istagi.
FIFA “ha” dedi, debyut biroz asabiy bo‘ldi, endi esa “clean sheet” va otaning tabassumi
Sentabr’da FIFA Luca’ning futbol fuqaroligini almashtirishini tasdiqladi; oktabr’da esa ilk bor terma jamoaga chaqirildi. Uganda’ga qarshi debyut qildi, 6-daqiqadayoq gol o‘tkazib yubordi (u yerda himoya jamoa bo‘lib “performans” ko‘rsatdi), lekin baribir Algeria 2:1 yutdi. Birinchi o‘yin uchun yomon emas: muhimi, “sindirmadi” va jamoa natijani olib ketdi.
Keyin futbolning klassik “taqdir hazili” keldi: dekabr’da Alexis Guendouz boldir suyagini sindirdi, murabbiylar shtabi Africa Cup’ning birinchi turida darvozani Luca’ga topshirdi — u esa “quruq” o‘yin berdi. Ko‘zimga aniq ko‘rinadi: 23-raqamli futbolka Morocco’dan uchib, bobosi Smail’ga ketadi. Chunki ba’zan eng katta kubok — o‘zi kubok emas, balki telefonda titragan ovoz bilan aytilgan “sendan faxrlanaman” gapidir.
Zidane aka-ukalar tarqab ketgan: boshqa o‘g‘illar qayerda, kim nimaga o‘ynayapti
Zinedine va Veronique’ning to‘rt o‘g‘li bor — deyarli hammasi bir yo‘l bilan futbolga yopishib qolgan (faqat bittasi “rahmat, men to‘ydim” deb stol’dan turib ketgan).
Enzo: Real Madrid uchun gol bor, lekin ertak “happy end”gacha bormadi
Eng katta o‘g‘il — Enzo, Zizou’ning Marseille’ning “10” raqami Enzo Francescoli’ga bo‘lgan hurmatidan ism olgan ilk farzand. Real Madrid akademiyasidan o‘tgan, Castilla’da o‘ynagan va hatto asosiy jamoa uchun ham bitta o‘yin ko‘rgan. Eng qizig‘i, shunchaki “maydonga tushdi” emas — Copa del Rey’da Cultural Leonesa’ga qarshi Mariano Diaz’ning pasidan gol urgan. Ha, o‘sha mashhur holat: ota-murabbiy o‘g‘lini tushiradi — o‘g‘il esa “tashlab qo‘ymaydi”.
Real’dan keyin karera to‘liq futbol road movie’siga aylandi: Alaves, Switzerland’dagi Lausanne, keyin Spain va Portugal’dagi kichik klublar… Bir payt France’dagi Rodez’da ham o‘ynadi (u yerda Zidane-ota investorlaridan biri). 2024’da uchinchi liga’dagi Fuenlabrada’dan ketdi va 2024-yil sentabr’da 29 yoshida karerasini yakunladi. Hozir diqqatini sportdan tashqaridagi loyihalar va investitsiyalarga qaratgan — ochig‘i, bu ham kattalarcha qaror: hamma ham familiya yukini 35 yoshgacha “tashib” yurishi shart emas.
Theo: otasiga o‘xshash profil, lekin hozircha “o‘z imkonini oladi” rejimida
Uchinchi o‘g‘il — Theo. U ham Real Madrid tizimidan, markaziy yarim himoyachi; o‘tgan yozdan beri Segunda’da Cordoba safida o‘ynayapti. Aka-ukalar ichida Zidane’ga tip jihatdan eng o‘xshashi shu bo‘lishi mumkin: bo‘yi baland (196 sm), texnik, tez. Hatto Champions League guruh bosqichida Real Madrid–Napoli o‘yiniga arizaga ham kiritilgan. Maydonga tushmadi, lekin bu holat Wikipedia’ga “Champions League g‘olibi” deb yozish uchun yetarli bo‘lib qolgan. Ha, internet ba’zan “yonidan o‘tdi”ni ham kubok qiladi, bilasiz.
Theo Algeria–Sudan o‘yiniga otasi bilan birga kelgan. Sababi jarohat: mavsumning birinchi qismida og‘riq bilan o‘ynadi, dekabr’da operatsiya qildirdi; endi yaqin uch oy tiklanadi.
Elyaz: markaziy himoyachi, chapaqay va “eng og‘iri unga tushadi” kayfiyati
Eng kichik o‘g‘il — Elyaz, endigina 19 yosh. Real Madrid maktabidan chiqqan, lekin o‘tgan yili Betis’ning yoshlar jamoasiga o‘tib ketdi. Bo‘yi 194 sm; uchinchi liga’da Betis Deportivo safida markaziy himoyada o‘ynaydi. Yana bir qatlam: France yosh terma jamoalaridagi o‘yinlari.
2022’da U-17 European Championship’ni yutgan jamoada bo‘lgan, lekin ko‘proq rotatsiya o‘yinchisi edi (final’da Dean Huijsen bo‘lgan Netherlands’ni yutishgan). 2025’da esa U-20 bilan youth World Cup’ga bordi: birinchi o‘yinda xato qildi, keyin o‘zini qo‘lga oldi, asosiy tarkibga joylashdi va hatto uchinchi o‘rin uchun o‘yinda sardorlik bog‘ichini ham taqdi (yarim final’da Morocco’ga penaltilarda yutqazishgan). Murabbiy Bernard Diomède Elyaz’ni maqtarkan, uning chap oyog‘i, texnikasi va jismoniy kuchini ta’kidlagan va yana bir juda to‘g‘ri gap aytgan: Zidane’ning o‘g‘li bo‘lish ba’zan bonus emas; to‘piqqa bog‘langan og‘irlik. E’tibor ko‘p, kutishlar undan ham ko‘p, “yomon kun” uchun esa deyarli joy yo‘q.
“Ildiziga qarab terma jamoalar”: 2020-yillarning haqiqatlari va biroz chin dildan g‘ashlik
Yana alohida mavzu bor: Africa’dagi ko‘plab terma jamoalar (hatto Asia’dan va UEFA ichidan ayrimlari ham) ancha vaqt oldin “biz o‘z mamlakatimiz futbol maktabini ifodalaymiz” degan kayfiyatdan chiqib ketgan. Europe’da ulg‘aygan, lekin ildizi o‘zlariga borib taqaladigan o‘yinchilarni topib, chaqirishadi. Eng qizig‘i, bunday o‘yinchilarning ayrimlari mamlakat tilini ham bilmaydi; ayniqsa til French, German yoki English bo‘lmasa. Luca’ning holati yanada “qiziq”: u o‘zi Algeria’da tug‘ilmagan; hatto ota-onasi ham Algeria’da tug‘ilmagan.
Va shu yerda tugamaydigan bahs boshlanadi: bu terma jamoa “haqiqiy”mi? Menga qolsa, zamonaviy futbolda “haqiqiylik” tug‘ilgan joy bilan emas; tanlov va o‘sha tanlovning mas’uliyatini ko‘tarish bilan o‘lchanadi. O‘yinchi kelib o‘ynasa, formani o‘zlashtirsa, tribunaga hurmat qilsa — u birinchi marta to‘p tepgan joyning nima farqi bor? Qolaversa, “bizniki emas” deb gapiradiganlarning bir qismi G‘arbiy Europe terma jamoalarida tug‘ilib-o‘sgan o‘yinchilarga ham faqat teri rangi uchun gap otadi. Soxta narsa pasport emas; o‘sha qarash.
Luca’ga omad. Va ha, tasavvur juda zo‘r: 2030’da France’ni Zinedine boshqaradi, France safida Elyaz o‘ynaydi, Algeria safida esa Luca… Shundan keyingi oilaviy kechki ovqat istalgan talk show’dan ham qiziqroq bo‘ladi. Elyaz France A terma jamoasi darajasiga chiqa olmasa-chi? Kim biladi, balki Algeria eshigi unga ham bir kun ochilar. Bu dunyoda hamma narsa mumkin — ayniqsa familiyang Zidane bo‘lsa va iqtidor “meros” emas, mehnat natijasi bo‘lsa.
