Alexander Usyk super og‘ir vazn divizionining cho‘qqisiga ko‘tarilib, yetakchi tashkilotlarning kamarlarini jamlab bo‘lgach, uning har bir navbatdagi jangga chiqishi faqatgina ukrainalik bokschining merosini yanada mustahkamlaydi, deb o‘ylangan edi. Lekin cho‘zilib ketgan tanaffus, unvonlaridan voz kechishi va qarib qolgan Deontay Wilder bilan jang qilish istagini ochiq aytishi butunlay boshqa manzarani chizmoqda. Och va da’vogar raqiblarni quvish o‘rniga Usyk hali ham shov-shuv uyg‘otadigan, ammo endi elita darajasidan ancha uzoqlashgan ismni tanlayapti va shu bilan o‘z karerasining finish chizig‘iga kirganini, sport nuqtai nazaridan katta «janglar» ortidan quvish istagini yo‘qotganini go‘yo ko‘rsatmoqda.
Shov-shuvli bayonot: Usyk ko‘zini Wilderga qaratdi
Alexander Usyk YouTube’dagi Boxing King Media kanaliga bergan so‘nggi intervyusida uzoq vaqt ichida birinchi marta aniq rejasini ochiq qildi: 2026 yilda ringga qaytish va Deontay Wilder bilan to‘qnash kelish. Raqib tanlovini esa amerikalik bokschiga bo‘lgan hurmati bilan izohlashga harakat qildi.
Usyk Bronze Bomber uning uchun hanuz qiziqarli chaqiriq bo‘lib qolayotganini ta’kidladi: bu o‘tmishda jahon chempioni bo‘lgan, so‘nggi o‘n yillikdagi eng taniqli super og‘ir vazn bokschilaridan biri va dahshatli nokaut kuchi bilan mashhur ism. Ukrainalik bokschi go‘yo skeptiklarga oldindan javob berayotgandek: qo‘yaveringlar, kimdir «Wilder endi avvalgi kuchida emas» desin, u uchun amerikalik og‘ir vaznli baribir e’tiborga molik figura.
Qog‘ozda hammasi chiroyli eshitiladi. Lekin hissiyotlarni chetga surib, vaziyatga xolis qaralganda, amaldagi divizion iyerarxiyasi nuqtai nazaridan bu jang deyarli hech narsani anglatmasligi yaqqol ko‘rinadi.
Yozgi g‘alabadan chuqur sukunatga
Yana 2025 yil yozidayoq Usyk atrofidagi manzara butunlay boshqacha edi. Alexander Daniel Dubois’ni nokautga uchratib, avval Tyson Fury bilan revanj uchun bo‘sh qoldirgan IBF kamarini qaytarib olib, yana bir bor mutlaq chempionga aylangan edi. Britaniyalik raqib ustidan qozonilgan bu g‘alaba juda ishonarli ko‘rindi va mantiqan uni navbatdagi yirik unvon himoyasiga olib borishi kerak edi.
Ammo yangi mega-jang o‘rniga tanaffus davri boshlandi. Usyk belidagi muammolarni ro‘kach qilib, vaqtinchalik chempion Joseph Parkerga qarshi WBO yo‘nalishidagi majburiy himoyani keyinga surishni so‘radi, so‘ng esa umuman kamaridan voz kechdi. Ukrainalik bokschi oylar davomida kelajagi haqida deyarli hech narsa demadi va uning atrofidagi noaniqlik yanada kuchaydi. Va nihoyat birinchi balandparvoz bayonot paydo bo‘ldi — yosh «bo‘ri» bilan olishish istagi haqida emas, balki 40 yoshli Wilder qarshisiga chiqish xohishi haqida.
Ism uchun jang, reyting uchun emas
Gap 2015–2018 yillardagi Wilder haqida ketganida, bunday tanlov mutlaqo mantiqli ko‘ringan bo‘lardi. Ammo o‘sha Deontay o‘tmishda qolib ketdi. Hozir amerikalik bokschi WBC reytingida atigi 13-pog‘onada turibdi va boshqa yirik federatsiyalarning birortasida ham ilk 15 talikka kira olmayapti. So‘nggi olti jangida u to‘rtta mag‘lubiyatga uchradi, yagona g‘alabasini esa unchalik tanilmagan Tyrell Herndonga qarshi oldi — bu natija uning muvaffaqiyatsizliklar seriyasini hech qanday tarzda ko‘lankada qoldirmaydi.
Sobiq mutlaq chempion bilan ringga chiqish uchun navbatga turgan ismni ko‘pchilik ekspertlar allaqachon «nafaqa yoshiga yetgan» toifasiga qo‘shib bo‘lgan bo‘lsa, tabiiy savol tug‘iladi: bu rostdan ham bir vaqtning o‘zida uchta kamar egasi bo‘lgan yulduz darajasidagi raqibmi? Reytinglar va sport jozibasi nuqtai nazaridan qaralganda, javobning aniq «yo‘q» ekani ayon.
Eshik oldida navbat kutayotgan da’vogarlar, lekin ochilmayotgan eshik
Vaziyatning paradoksi shundaki, Usyk atrofida haqiqatan ham dolzarb va mazmunli chaqiriqlar juda ko‘p. Yaqinda Joseph Parkerni dastlabki raundlarning o‘zidayoq to‘xtatib, birdaniga ikkita vaqtinchalik kamarni olgan mag‘lubiyatsiz Fabio Wardley bor. Ta’sirli shaxs Turki Al-Sheikh ukrainalik yulduzni ringga yosh va dadil Moses Itauma bilan olib chiqmoqchi. Yana Alexander bilan ringni bo‘lishishga tayyor vaqtinchalik WBC chempioni Agit Kabayel ham mavjud.
Bu nomlarning barchasi super og‘ir vaznning haqiqiy «cho‘qqisi»ni ifodalaydi va bu bokschilardan har biri bilan bo‘ladigan jang Usykka sport jihatidan qo‘shimcha dolzarblik baxsh etardi. Biroq bir vaqtning o‘zida jiddiy xavflarni ham o‘z ichiga olardi: yosh og‘ir vaznlilar och, motivatsiyaga to‘la va tirik afsonani taxtdan ag‘darish uchun do‘zaxdan o‘tishga tayyor. Ko‘rinib turibdiki, 38 yoshli Usyk aynan shunday janglarning ortidan quvishni istamayapti. U go‘yo kimlargadir nimanidir isbotlash yukidan charchagandek.
Xavf minimal, chek maksimal
Wardley, Itauma yoki Kabayel bilan bo‘ladigan uchrashuvlar daromadi bahsli bo‘lgan bir xavf turiga o‘xshaydi. Bu isimlardan birortasiga qarshi qozonilgan g‘alaba ham Usykning merosi haqidagi tasavvurni keskin o‘zgartirmaydi: «yaqqol favorit navbatdagi da’vogardan bemalol ustun keldi». Bundan tashqari, bunday janglarning gonorarlari ham, ehtimol, osmon qadar bo‘lmaydi — afishada turadigan «Usyk – Kabayel» tipidagi to‘qnashuv global ko‘lamdagi super voqea bo‘lib ko‘rinmaydi.
Gap Wilder haqida ketganda esa manzara butunlay boshqacha. Bu yerda ham nihoyatda shov-shuvli ism bor, ham deyarli o‘z-o‘zidan yozilgan marketing kampaniyasi: «ikki sobiq chempion, bir davr afsonalari, bir nokautchi va ring virtuozining dueli». Bundan tashqari, sport xavfi minimal: 40 yoshli amerikalik bokschi ancha vaqtdan beri avvalgi qudratini namoyish qila olmayapti, ko‘p zarba qabul qiladi va jismonan ham, ruhiy jihatdan ham «edarilib qolgan» ko‘rinadi. Usyk uchun bu cheklangan tahdid evaziga katta chek anglatadigan ideal kombinatsiya.
Yankisi baland ismlar kollektsiyasiga so‘nggi nuqta
Oson taxmin qilinadigan yana bir motivatsiya bor. So‘nggi o‘n yil davomida super og‘ir vaznning asosiy yulduzlari Joshua, Fury va Wilder bo‘lib keldi. Usyk Anthony Joshualni ikki marta, Tyson Fury’ni ham ikki marta mag‘lub etdi. Deontay ustidan qozoniladigan g‘alaba og‘ir vaznning «katta uchligi»ni to‘ldirib, uning shaxsiy kollektsiyasida juda chiroyli nuqta bo‘lar edi.
Wilderning menejeri Shelly Finkel Sky Sports’ga bergan izohida bu ehtimol atrofidagi sirni ehtiyotkorlik bilan saqlab turdi: aytishlaricha, ular kelasi yil uchun rejalarga ega va taklif yetarlicha jozibador bo‘lsa, Usykni ham o‘sha rejalar tarkibida ko‘rishni xohlashadi. Amerikaning shtabi bunday chaqiriqni unchalik kutmagani sezilib turibdi, lekin ayni paytda bunday daromadli imkoniyatni qaytarib yuborish ham unchalik oqilona emasligidan xabardor.
Fury Wilderning mukammal statistikasini qanday buzdi
Bugungi Wilderni to‘g‘ri baholash uchun, Tyson Fury bilan ilk jangidan avval u kim bo‘lganiga qaytib qarash kerak. Amerikalik bokschi professional ringlarda 40–0 ko‘rsatkich bilan oldinga yurib, raqiblarini bemalol nokaut qilib, super og‘ir vazn tarixidagi eng vayronkor yumrukchilardan biri sifatida ko‘rilardi. U mustahkam raqiblarni mag‘lub etar, reytinglar cho‘qqisiga uzoq muddat mahkam o‘rnashar va deyarli to‘xtatib bo‘lmas kuch sifatida namoyon bo‘lardi.
Buralishni esa Gypsy King bilan bo‘lgan ilk uchrashuv amalga oshirdi. Deontay bu jangni juda yorqin o‘tkazdi: ayrim bo‘limlarda sezilarli ustunlikni qo‘lga kiritdi, Fury’ni ikki marta yiqitdi, ammo ishni yakunlay olmadi. Hakamlarning yakunda durang qarorini e’lon qilishi Bronze Bomberning g‘ururiga og‘ir zarba bo‘ldi. Keyingi ikkita jangini u yutdi, biroq shundan so‘ng kariyerasining go‘yo dahshatli tushga o‘xshash bo‘limi boshlandi.
Qora seriya: nokautlar, mag‘lubiyatlar va yolg‘iz bir chaqnash
Wilderning so‘nggi besh jangi go‘yo «falokatlar zanjiri»ga aylandi. Ularning to‘rttasi mag‘lubiyat bilan yakunlandi, uchalasida esa og‘ir nokaut qayd etildi. Yagona g‘alaba esa divizion elitasiga kiritilmaydigan Robert Helenius ustidan tezkor tarzda qo‘lga kiritilgan g‘alaba bo‘ldi. Fury bilan (ikki marta), Joseph Parker va Zhilei Zhang bilan bo‘lgan to‘qnashuvlar esa amerikalik uchun keskin hafsalasi pir bo‘lishi bilan yakunlandi.
Shu sababli ko‘plab odamlar Wilderni jahon miqyosidagi bokschi sifatida «tugadi» deb bilishlari va endi qo‘lqopni mixga ilishi kerakligini ayta boshlashlari ajablanarli emas. Ammo Deontay taslim bo‘lish niyatida emas: u hanuz deyarli har yili bir marta ringga chiqmoqda va 40 yosh chegarasiga yaqinlashayotganiga qaramay, yana jahon chempioni bo‘lish istagini baland ovozda e‘lon qilmoqda.
Navbatga turganlar va Ngannouning yurishi
Shunga qaramay, bugungi kunda pik formasidan ancha uzoqlashgan Wilder ham ringni bo‘lishishni istagan raqiblar tanqisligini sezmayapti. Ehtimoliy raqiblar ro‘yxatida Dillian Whyte va Anthony Joshualardan tashqari ayniqsa ajralib turadigan yana bir ism bor: Francis Ngannou. Kamerunlik nokautchi professional boksda o‘zini allaqachon sinab ko‘rgan va navbatdagi jangini oktagonda emas, albatta ringda o‘tkazishni xohlashini ochiq aytmoqda.
Ngannouga ko‘ra, boks hozircha uning uchun MMAga qaraganda tushunarliroq va qulayroq; Wilder bilan bo‘ladigan jang esa ham xavfli sinov, ham yuqori darajadagi shou ma’nosini anglatadi. Erta yakunlanadigan janglar ulushi nihoyatda yuqori bo‘lgan ikki og‘ir zarbali bokschi deyarli kafolatlangan nokautni va’da qiladi. Francis ringda kimningdir yiqilish ehtimolini 80 foiz deb baholaydi va bu tomoshabinlarning yorqin tomosha haqidagi talabiga mutlaqo mos keladi.
Ngannou uchun ideal qaytish raqibi, Usyk uchun qulay variant
Ehtimoliy Wilder – Ngannou jangi atrofidagi ulkan qiziqish aynan har ikkala bokschi ham vayronkor yumruk kuchiga ega ekanligi bilan bog‘liq. Biroq yana bir narsani ham ko‘rish kerak: kamerunlikning qo‘lidagi «dinamit» hanuz joyida, Deontay esa ko‘rinib turganidek ancha orqaga ketgan. Wilder Francis uchun qaytish jangiga ideal variant: barqaror gonorar, allaqachon brendga aylangan ism va avvalgidek dahshatli bo‘lmagan tahdid.
Usyk nuqtai nazaridan ham mantiq o‘xshash, faqat motivatsiya boshqacha. Ukrainalik yulduz raqibini nokaut qila olishini isbotlashga muhtoj emas — uning kuchi butunlay boshqa jihatlardan kelib chiqadi. Ammo qarib qolgan Wilder bilan bo‘ladigan uchrashuv unga muvaffaqiyatsizlik ehtimoli minimal bo‘lgan, ham tomoshabop, ham kassabop tunni taqdim etadi. Bunga qarshi tomonda esa yosh og‘ir vaznlilar bilan urush, bemalol kechayotgan mukammal kariyera finalini buzish xavfini o‘z ichiga oladi.
Meros va qulaylik o‘rtasida: Usyk qaysi yo‘lni tanlaydi
Vaziyatga oddiy muxlisning ko‘zi bilan qarasak, Usyk – Wilder jangi baribir qiziqarli bo‘ladi: ikki shov-shuvli ism, turli uslublar, o‘z davrini yakunlagan chempion bilan pasayishini tan olgisi kelmaydigan nokautchining to‘qnashuvi hikoyasi. Ammo divizionning rivoji va sport mantig‘i nuqtai nazaridan qaralganda, bu qadam oldinga emas, ko‘proq chetga tashlangan harakatga o‘xshaydi.
Alexander yo‘l ajralishida turibdi: u yoki yangi avlod og‘ir vaznlilarining chaqiriqlarini qabul qilib, yana bir bor «eng zo‘rlarning ham eng zo‘ri» ekanini isbotlaydi, yoki xavfsizroq, lekin daromadliroq yo‘nalishni tanlab, o‘z kariyerasini chiroyli, biroq ko‘proq ramziy notada yakunlaydi. Wilder tanloviga qaraganda Usyk allaqachon qulaylik va yuqori daromad tomoni uchun garov qo‘yib bo‘lgan. Endi faqat bitta savol qoladi: bu «oson yo‘l» uning buyuk kariyerasining kutilmaganda juda og‘ir so‘nggi raundiga aylanib qolmaydimi?
