San Siro chekkasidagi deyarli bir asrlik arena so‘nggi pardasiga yaqinlashmoqda. «Milan» va «Inter» soatlarini sinxronlab, stadionni shahardan sotib olish bo‘yicha kelishib oldi va klub tarixida yangi sahifani ochishga tayyor: qarib qolgan ulkan inshootni buzib, o‘rniga 2031-yilgacha tayyor bo‘ladigan zamonaviy stadion qurmoqchi. Muddat bejiz emas — yangi arenasiz Milan Euro 2032 mezbon shahar maqomini yo‘qotishi mumkin.
Bitim yakuniy chizig‘ida: narx va muddatlar
Mer Giuseppe Sala RTL 102.5 efirida tasdiqladi: sotuv bo‘yicha qaror yaqin kunlarda muhokamaga qo‘yiladi, klublar bilan prinsipial kelishuvga erishilgan. Paket stadionning o‘zi va unga tutash hududni qamrab oladi — bitim qiymati 197 million yevro. Shahar kengashining yakuniy ovoz berishi va komissiyalardan o‘tgach, klublar oldi-sotdi shartnomasini rasmiylashtiradi, «San Siro»ni demontaj qilish huquqini oladi va 2031-yilga topshirish maqsadi bilan yangi arena qurilishini boshlaydi.
Ovozdan ovozga: shahar kengashidagi asabiy arifmetika
Siyosiy intriga so‘nggi lahzaga qadar saqlanib turibdi. Kun tartibida — 49 nafar deputat ishtirokida ovoz berish. Calcio e Finanza xabariga ko‘ra, hozircha vaziyat simmetrik: 24 — «ha», 24 — «yo‘q», yana bir ovozning taqdiri noma’lum. Natija penaltilar seriyasiga o‘xshaydi: hal qiluvchi omil ustunlik emas, balki raqibning xatosi yoki yagona aniq zarba bo‘lishi mumkin.
«Wembley» darajasidagi me’morlar
Klublar harakatni boshlash uchun ruxsatni kutmayapti — ular allaqachon ikki nufuzli byuro bilan shartnoma imzoladi: Foster + Partners va Manica. Birinchisi 2007-yilda ochilgan «New Wembley» ustidagi ishi bilan mashhur, ikkinchisi esa Rossiyaning «SPEECH» arxitektura byurosi bilan birga «VTB Arena» rekonstruksiyasi loyihasida qatnashgan. Milan shahar kengashi qarorni ma’qullasa, ushbu duet yangi avlod milanlik arenasini loyihalashga kirishadi.
Yangi arena: sig‘im va ko‘rish ergonomikasi
Bazaviy konsepsiya — 71 500 o‘rinli stadion, ikkita kuchli tribuna qatlami va har bir nuqtadan qulay ko‘rinishni ta’minlaydigan ehtiyotkorlik bilan hisoblangan qiyaliklar. Asosiy tamoyillar — innovatsiya, xavfsizlik va qulaylik: muxlislar oqimi va cheklangan harakatlanish imkoniyatiga ega shaxslar uchun kirishdan tortib, akustika va tijorat zonalarigacha. Klublar narx siyosatida «demokratik» sektorlar saqlanishini ta’kidlaydi — gap faqat premium o‘rindiqlar va VIP-lojalar haqida emas.
Stadion atrofidagi shahar: to‘liq piyodalar hududi va 40% yashil maydon
Loyiha faqat arenaning o‘zi emas. 110 ming kvadrat metr maydonda to‘liq piyodalar hududi paydo bo‘ladi, uning 40 foizi bog‘lar va jamoat maydonlariga ajratiladi. Hozir umumiy maydonning 27 foizini egallab turgan yer usti avtoturargohlari yer ostiga ko‘chiriladi: sirtida kamroq asfalt — ko‘proq hayot. Shahar uchun bu nafaqat sport inshootining qobig‘ini almashtirish, balki butun mahallani qayta ishga tushirish imkoniyati.
Rekonstruksiyadan buzishga: nega «San Siro»ni yangilash endi maqsadga muvofiq emas
Yana bir necha yil avval mer Sala buzish g‘oyasiga ehtiyotkor yondashib, modernizatsiyada turib olgan edi. Biroq klublar «kosmetik» o‘zgartirishlar yetarli emasligini izchil tushuntirib kelmoqda. Inter CEOsi Alessandro Antonelli ta’kidlashicha, ob’ektni XXI asr standartlariga olib chiqish uchun pastki qatlamni to‘liq qayta qurish, uchinchi qatlam, minoralar va tomda keng ko‘lamli ishlar talab etiladi. Bu arenaning identifikatsiyasini amalda «nol»laydi, sig‘im va xavfsizlikni izdan chiqaradi, eng muhimi esa jamoalarni yillar davomida boshqa stadionlarga ko‘chishga majbur qiladi. Bunday rekonstruksiyaning iqtisodi va logistika hisob-kitoblari mos kelmaydi.
Afsona va uning chegarasi: tarixiy kontekst
«San Siro» — deyarli yuz yillik rezюmega ega stadion. 1925-yilda qurilgan, uch bor yirik yangilanishdan o‘tgan va 1990-yilgi Jahon chempionatiga tayyorgarlik chog‘ida yopiq uchinchi qatlamga ega bo‘ldi — bunga qariyb 60 million dollar sarflangan (miqyos uchun: o‘sha yillarda rekord transfer — Roberto Baggio’ning «Fiorentina»dan «Juventus»ga 14 million evaziga o‘tishi edi). To‘rtinchi to‘liq rekonstruksiya narx va muddat jihatidan obyektni amalda yangi stadionga aylantirar edi, ammo «toza varaq» afzalliklarisiz.
Keyingi qadamlar: yo‘l xaritasi va xato bahosi
Eng yaqin qadam — shahar kengashining ovoz berishi. Ma’qullash bitimning yuridik bosqichini ishga tushiradi, so‘ng loyiha dizayni va demontaj uchun maydonni tayyorlash bosqichi keladi. Kechikkan har bir hafta taqvim uchun xavf: 2031-yilgi so‘nggi muddat Euro 2032 bilan qattiq bog‘langan.
Bir davr timsoli yangisiga joy bo‘shatish uchun sahnadan ketmoqda. Protokolda aniq qarorlar va muddatlar saqlansa, Milan o‘z ovozini — «San Siro» merosini ko‘targan, akustikasi kelajakka sozlangan arenada — davom ettiradi. Ovozlar muvozanatda qotib qolsa, shahar nafaqat me’moriy yangilanishni, balki 2032-yilda Yevropa futbol sahnasidagi o‘rnini ham boy berish xavfiga duch keladi.
