Oltin va dollarlar: Larry O’Brien Kubogi nafaqat tarix, balki pul uchun ham nega qimmat
Larry O’Brien Kubogini boshdan baland ko'tarish — basketbolchilar yillar davomida mashq qilishi, eng qat'iy uyqu va ovqatlanish rejimlariga rioya etishi, klublar front-ofislari esa maosh chegarasi yoqasida turib yulduz tarkib to'plashiga sabab bo'ladigan orzu. G'alabaning sof sportiy (ruhiy) qadriyati aniq: liga tarixiga nomni yozdirish, afsona maqomi va muxlislar xotirasidagi shon-sharaf zaliga kafolatli yo'llanma. Ammo romantika va tarixdan tashqari, bu unvon juda moddiy “qo'shimcha”ni ham taqdim etadi — pley-off va muntazam mavsumda shakllanadigan naqd mukofotlar.
Play-off mukofot jamg'armasi qanday shakllanadi?
NBA “chempionlik prizi” uchun qat'iy miqdor to'lamaydi. Buning o'rniga liga umumiy mukofot fondini tuzadi (2024/25 mavsumida 34,7 million $) va pley-off o'yinlariga sotilgan chiptalar orqali bu fond doimiy “to'ldirib” boriladi. So'ngra jamg'arma pley-off ishtirokchilari orasida bo'linadi: muntazam mavsumdagi g'alabalar soni va jamoaning pley-offdagi yurishi qanchalik uzoq bo'lsa, cheklar ham shunchalik katta bo'ladi.
To'lov jadvalini tahlil qilamiz: har bosqichda kim qancha oladi?
NBC Sports va Marca ma'lumotlariga ko'ra, 2024/25 pley-offi bir necha “narx pog'onalari”ga bo'lingan. 16 ta jamoa ilk bosqichga chiqish uchun kafolatlangan mukofotni oladi. Keyin esa summa bosqichma-bosqich oshadi:
- Birinchi raund — umumiy havza 6 439 658 $ (jamoaga 402 479 $).
- Konferensiya yarim finallari — 3 831 216 $ (each 478 902 $).
- Konferensiya finallari — 3 165 594 $ (jamoaga 791 398 $).
- NBA Finallari:
- mag'lub — 3 164 731 $;
- chempion — 4 775 940 $.
Play-in zonasida qolib ketgan jamoalar jamg'armadan ulush olmaydi: ular uchun post-season rasmiy ravishda boshlanmagan hisoblanadi.
Muntazam mavsum ham daromad keltiradi: maygacha bo'lgan g'alabalar bonuslari
Pley-off jozibali bo'lsa-da, yagona daromad manbai emas. Liga oktabrdan aprelgacha barqaror o'ynaganlarni ham rag'batlantiradi. Umumiy va konferensiya jadvalidagi o'ringa qarab klub quyidagi miqdorlarni oladi:
- Ligadagi eng yaxshi ko'rsatkich — 777 840 $.
- Konferensiya birinchi o'rin — 680 603 $.
- Ikkinchi o'rin — 547 039 $.
- Uchinchi o'rin — 408 364 $.
- To'rtinchi o'rin — 320 931 $.
- Beshinchi o'rin — 267 411 $.
- Oltinchi o'rin — 182 391 $.
Bu raqamlar million dollarlik o'yinchi kontraktlari yonida kichik ko'rinishi mumkin, biroq jamoa ichida teng bo'linganda, zahira basketbolchilari uchun sezilarli “13-maosh” beradi.
“Thunder”ning moliyaviy finishi: chempion mukofoti qanday hisoblanadi?
“Oklahoma City” tarixiy mavsum o'tkazdi: muntazam mavsumda 68 g'alaba, nafaqat G'arbda, balki butun ligada birinchi o'rin va final seriyasida mag'lubiyatsiz chempionlik. Bu “Yomg'ir”ga mukofotlarning eng yuqori chegarasini ochdi. Ligadagi eng yaxshi ko'rsatkich (777 840 $), konferensiya yetakchiligi (680 603 $) va har bir pley-off bosqichi to'lovi hamda asosiy chempion cheki qo'shilganda, umumiy summa taxminan 12,4 million $ni tashkil qiladi.
Pulni qanday taqsimlash klubning ichki ishi. NBA'da amaldagi qoida — mavsum ro'yxatiga kiritilgan barcha basketbolchilarga teng bo'lish. “Thunder” tarkibida 15 kishi bo'lganligi sababli, har biriga taxminan 828 000 $ to'g'ri keladi.
SGA uchun mayda-chuyda, debyutantlar uchun kapital: chek kimga foyda?
Superyulduz Shai Gilgeous-Alexander uchun bu pul yoqimli, ammo ramziy bonus xolos. Muntazam mavsum va final MVP bo'lgan Shai besh yillik 380 million $ atrofidagi super-maksimal kontraktga tayyorlanmoqda — bu raqam Kanada iqtisodiyotiga ham ta'sir qilishi mumkin, ammo himoyachining hamyonidagi havoni o'zgartirmaydi. Shai o'ziga shaxsiy samolyot sotib olishi, mukofotni esa jamoaga yogurt olib berishga sarflashi mumkin.
Biroq Brandon Carlson (taxminan 497 ming $), Jaylin Williams (2,0 million $) va Dillon Jones (2,6 million $) kabi yosh rol o'yinchilari uchun qo'shimcha sakkiz yuz ming haqiqiy moliyaviy sakrash doskasi. Bu pul bilan ipoteka yopish, mashg'ulotlarga investitsiya qilish yoki oilani yillar davomida ta'minlash mumkin.
NBA vs. NFL va MLB: eng saxiy pley-off basketbolda
Qizig'i shundaki, National Football League va Major League Baseball kabi ligalarning mustahkam chek daftarlari ham basketbol yonida kamtar ko'rinadi. 2024 post-season natijalariga ko'ra:
- NFL o'yinchisi ideal ssenariyda taxminan 357 000 $ topadi;
- MLB o'yinchisi — taxminan 477 000 $.
Farq oddiy: NBA'da seriya o'yinlari kamroq, arenalar ixchamroq va biletga talab yuqori. Sotilgan har bir o'rindiq bir zumda mukofot jamg'armasiga tushib, har bosqich qiymatini oshiradi.
Chempionlik muxlislar xotirasida konfetti, quchoqlashish va “We are the champions!” nidorlari bilan qoladi. Ammo his-tuyg'ular bilan birga bank o'tkazmalari va buxgalteriya jadvallari ham kiradi. 2025-yilda “Oklahoma” uchun bu nafaqat tarixda o'rin, balki kuchli moliyaviy chek ham edi. Yulduz maoshlari yuz millionlab dollarga yetadigan dunyoda mukofot jamg'armasi raqamlari kichik ko'rinishi mumkin. Aslida esa aynan shu “kichiklar” pley-offni faqat shon-sharaf maydoni emas, balki klubning har bir bo'g'ini uchun haqiqiy iqtisodiy motorga aylantiradi — draftning birinchi raqamidan sochiq tashiydigan yigitgacha.
