Fedor Emelianenko kariyerine zaten veda etmiş, son kez kafese çıkmış, alkışlar eşliğinde uğurlanmıştı – derken bir anda yeniden manşetlerde: efsanevi Rus ağır sıkleti, 2026 yılının başında eski rakibi, Hırvat Mirko "Cro Cop" Filipoviç'e karşı boks ringine dönmeye hazırlandığını açıklıyor. Kâğıt üzerinde bu, sadece bir başka veteran gösteri maçı. Gerçekte ise 49 yaşındaki eski şampiyon ile inme geçirmiş 51 yaşındaki bir dövüşçü arasındaki müsabaka. Hal böyleyken taraftarların aynı anda sevinip başını ellerinin arasına alması şaşırtıcı değil: "Bu nasıl yasal olabilir ki?"
Tyson'dan vloggere, oradan eski rakibe
Ryan Bader'a kaybettiği ve Şubat 2023'te MAA kariyerini resmen noktaladığı maçtan sonra Fedor neredeyse hemen yeni istikametini çizdi – boks. Açık açık Mike Tyson'la ringe çıkmak istediğini söyledi, ardından Jake Paul'e takılmaya başladı ve onun, deneyimli bir ağır sıkletin meydan okumasını asla kabul etmeyeceğini iddia etti. Paul kamuoyu önünde kabul etti ama iş yüksek sesli açıklamalardan öteye gitmedi.
İki yıl boyunca Emelianenko, hâlâ boks yapmak istediğini ara ara hatırlattı ve somut teklifleri bekledi. ABD'de bu sırada veteranların boy gösterdiği "retro şovlar" tam gaz devam ediyordu – pop boks organizasyonları, gösteri geceleri, efsaneler hafifletilmiş kurallarla ringe çıkıyordu. Ama bu tabloda sanki Fedor hiç yoktu: organizatörler onu görmezden geldi, Andrei Orlovski'nin bir parça trash talk eşliğinde attığı meydan okumalar da cevapsız kaldı.
Yavaş yavaş odak, Mirko Filipoviç'le rövanş fikrine kaydı – 2005'te Pride tarihinin en gürültülü karşılaşmalarından birini, Japon MAA hayranları için adeta "yüzyılın maçı"nı yaptığı o Cro Cop'la. O mücadeleden 20 yıl sonra Japonya'da bir rövanş maçı konuşuluyordu: promotörler bulundu, salon bakıldı, sözleşmeler hazırlandı. Ama tam anlaşılmayan sebeplerle organizasyon dağıldı ve hiç afiş aşamasına bile gelemedi.
Japonya olmadı – sırada Sırbistan
Japon senaryosu çökmüş olsa da Fedor rövanş fikrini bırakmadı. Kasım ayının başında, 2026'da Filipoviç'le nihayet karşılaşma olasılığının çok yüksek olduğunu açıkladı – bu kez boks kurallarıyla ve Japonya'da değil, Sırbistan'da. Emelianenko'ya göre görüşmeler ileri aşamada: salon, tarih ve turnuvanın finansmanı konusunda bir anlayış var, geriye sadece sözleşmenin ayrıntılarını netleştirmek kalıyor.
Fedor'un sözlerine göre maç mart–nisan ayları için planlanıyor. Organizasyonla kim olduğu açıklanmayan "Sırp arkadaşlar" ilgilenecek – herhangi bir promotör ismi ya da marka verilmiş değil. Format ise tam anlamıyla boks, ne kickboks ne de MAA: Emelianenko, samboculardan çıkan dövüşçülerin de ringde gayet iyi görünebileceğini dünyaya göstermek istediğini açıkça söylüyor.
Hikâyeye saygı ve ağırlık katmak için Fedor, Balkanlar'da popüler Arena Sport kanalından Cro Cop'a seslendi. Çağrısı agresif bir meydan okuma değil, neredeyse nostaljik bir mektup gibiydi: yirmi yıl önce zaten tarihe geçen bir sayfa yazdıklarını, bunun hâlâ taraftarların hafızasında canlı olduğunu ve şimdi bunun benzerini Sırbistan'da tekrar edebileceklerini vurguladı – Emelianenko'nun birden çok kez özel sevgiyle andığı bir ülke.
Cro Cop'un perspektifi: inme, kaçan rövanş ve şüphe
Filipoviç cephesinden bakıldığında tablo biraz farklı. O, rövanşı daha bir yıl önce kabul ettiğini ve hatta sözleşme imzaladığını söylüyor – o dönemde konuşulan, Japonya'da yapılacak bir gösteri maçıydı. Hırvat'ın anlattığına göre Fedor'un ekibi, eski dostu ve menajeri Orsat Zovko ile temasa geçti ve tam da hafif, "gösteri" niteliğinde bir karşılaşma üzerine görüşmeler başladı; çünkü Emelianenko'nun sağlık sorunları nedeniyle artık tam anlamıyla MAA yapamayacağı ifade edilmişti.
Cro Cop'un versiyonuna göre Japon promotörler, 2025 yılı için Saitama ve Yokohama'daki salonlardan efsanevi Tokyo Dome'a kadar birçok büyük sahayı önceden rezerve etti. Ancak Fedor tarafının sözleşme imzalama sürecini geciktirmesi yüzünden turnuva için ayrılan zaman dilimleri doldu ve Japonya'daki en yakın uygun tarih, artık 2026 Ağustos'u oldu. Mirko, bugün de boks versiyonundan kaçmak için sebep görmediğini ama somut bir maçın "taşa kazındığına" da tam olarak inanmadığını, zira planların çok kez bozulduğunu anlatıyor.
Filipoviç'in kariyerini neden bitirdiğini unutmamak önemli. 2019'da inme geçirdi ve artık başına darbe almayı göze alamayacağını söyleyerek emekliliğini ilan etti. Hastaneden çıkar çıkmaz salona dönse de ne sert sparringlere ne de profesyonel karşılaşmalara geri döndü. Buna rağmen Hırvat, düzenli kontrol yaptırdığını, rövanş görüşmeleri ciddileşince ek bir MR çektirdiğini ve doktorların hafif temaslı bir maça çıkmasına dair kritik bir sakınca görmediğini vurguluyor.
Kas yığınına karşı yaş gerçeği: fotoğraflardaki form ve gerçek hazırlık
Dış görünüme bakarsak, iki veteran da etkileyici duruyor. Fedor 49, Mirko 51 yaşında ama fiziksel görünümleri "veteranlar kulübü"nden çok ağır spor elitiyle yarışacak seviyede. Emelianenko kısa süre önce sosyal medyada barfiks demirinde yaptığı güç hareketleri ve belirgin şekilde büyümüş kas kütlesiyle viral oldu.
Filipoviç de gevşemiş değil: uzun süredir ağırlık çalışmalarına yükleniyor, daha iri ve kuru bir fiziğe kavuştu ama tam temaslı sparringden neredeyse tamamen uzaklaştı. Antrenman rejimi de değişmiş durumda: günde iki idman yerine bir idman, buna ek olarak perşembe ve pazar günleri zorunlu dinlenme. Diz sorunları nedeniyle koşuyu tamamen bırakıp bisiklete geçti – eklemlere binen yük daha az, kardiyovasküler etki ise korunuyor.
Fedor'un hazırlığı ise çok daha spesifik. O, olimpiyat ve dünya şampiyonları yetiştirmiş Starıy Oskol'daki boks okuluna, yani köklerine döndü. Emelianenko'nun yanında, bir zamanlar MAA kariyerinde ciddi bir atılım yapmasını sağlayan darbe tekniğini birlikte geliştirdiği eski Avrupa şampiyonu Mihail Gala bulunuyor. Moskova'da Fedor, CSKA kulübünde çalışıyor; burada Dmitri Karakaş ve diğer antrenörler ona yardımcı oluyor. Maça yaklaştıkça, aralarında Denis Lebedev'in de bulunduğu tanınmış profesyonel boksörleri de kampa dahil etmeyi planlıyor.
Ancak taraftarlar için asıl mesele, pull-up sayısı ya da fotoğraflardaki biseps değil. Daha önemli olan, biri inme geçirmiş iki yaşlı kafanın ringde yumruklara nasıl tepki vereceği.
"Yaşı kandıramazsın": neden taraftarlar karşı çıkıyor
"Sıkı formda efsaneler nostalji uğruna ringe çıkıyor" görüntüsü, 40 yaş sonrasında başa alınan darbelerin dövüşçüye neler yaptığını düşünene kadar kulağa hoş geliyor. Kas kütlesini koruyabilir, ayak çalışmasını elden geçirebilir, tekniği tazeleyebilirsin. Ama darbeye dayanıklılık neredeyse kaçınılmaz şekilde geriliyor ve bu yüzden pek çok veteran, kariyerlerinin son dönemi için zamanında frene basmazsa, nakavt mağlubiyetleri toplamaya başlıyor.
Buna örnek olarak 2021'de 58 yaşındaki Evander Holyfield'ın 44 yaşındaki Vitor Belfort'un karşısına çıkmasını hatırlamak yeterli. Holyfield dışarıdan bakıldığında adeta bir vücutçu gibiydi, bazı açılarda rakibinden bile daha güçlü görünüyordu. Ama ringde neredeyse dengesini koruyamıyor, zor hareket ediyor ve biraz olsun isabet alan her vuruşta yere gidiyordu.
Filipoviç, inmeyi geçirdiği 2019'dan bu yana hiç dövüşmedi. Fedor ise Bellator'daki son maçında Bader'a, daha ilk rauntta çenesine gelen temiz bir yumrukla hızlıca kaybetti. Bu yüzden Cro Cop'la olası bir rövanş haberi, başından beri endişeyle karşılandı. ACA dövüşçüsü Aleksey Mahno açıkça bu maçı görmek istemediğini söyledi: ne kadar tecrübe birikmiş olursa olsun, zamanı kandıramazsın ve salonda nasıl hissettiğin, gerçek bir maçta olup bitenlerden tamamen farklıdır.
Yurtdışındaki taraftarlar ise daha sert tepki veriyor. Forumlarda ve sosyal medyada hayranlar adeta Mirko'yu hiçbir şeye imza atmamaya ikna etmeye çalışıyor, tekrarlayan travmalar sonrası felç riskini hatırlatıyor ve bu geçmişe sahip birine maç izni verilmesini atletik komisyonların nasıl onaylayabileceğini sorguluyor. Birçoğu, gerçek bir legend hayranı için en önemli şeyin, tek seferlik nostalji uğruna onları yeniden yumruk altına görmek değil, sağlıklı görmeye devam etmek olduğunu vurguluyor.
Savaş yerine sparring ve dev bir soru işareti
Tüm bunlara rağmen, şu an için maçın etrafındaki dram, gerçeğin biraz önüne geçmiş gibi duruyor. Fazla sayıda değişken, bu rövanşı şimdilik soyut bir ihtimal hâline getiriyor. Öncelikle organizasyon yeri – Sırbistan, boks ya da MAA alanında gerçekten büyük turnuvaların çok nadir düzenlendiği bir ülke. Fedor, salonun çoktan ayarlandığını söylüyor ama ne promotör adı, ne yayıncı, ne de başka detay veriyor – sadece soyut "Sırp arkadaşlar".
Cro Cop ise ifadelerine bakılırsa hâlâ bir yıl önce konuşulan Japon seçeneğine daha yakın: orada ismi, bağlantıları, alışık olduğu seyircisi ve onun üzerine şov inşa etmeye hazır promotörler var. Üstüne bir de formatın nasıl anlaşıldığı konusunda temel bir ayrışma söz konusu. Emelianenko, bunun "gerçek", yani tam temaslı bir karşılaşma olmasında ısrarcı. Filipoviç ise en baştan yumuşak bir gösteri maçı için anlaşmıştı. Güreş (pro wrestling) kültürünün ve kurgusal öğelerin güçlü olduğu Japonya'da, "gösteri" ile tam bir müsabaka arasındaki çizgi çoğu zaman bulanık – birçok MAA yıldızı da bu tür etkinliklere katıldı ve bu normal karşılanıyor.
Mirko, meydan okumayı kabul ettiğini ama henüz eldiven boyu, raunt sayısı, temas şiddeti gibi somut kuralların hiç konuşulmadığını söylüyor. Görüşmeler bu noktada kolayca yavaşlayabilir. Hırvat, elinde "temiz" bir MR olsa bile, başını tekrar ağır yumruklara açmayı düşünmüyorsa, Anderson Silva ile Chael Sonnen'in 2024'te yaptığına benzer bir format beklemek daha mantıklı: televizyon karşısında beş rauntluk bir sparring, alınan iyi bir ücret ve ringden zararsız bir şekilde ayrılmak.
Emelianenko – Cro Cop rövanşı tam da böyle "yumuşak" bir şov mu olacak, yoksa sadece kulağa hoş gelen bir anons olarak mı kalacak – şimdilik kocaman bir soru işareti. Ama bugün bile net olan bir şey var: Pride döneminin iki efsanesinin yeniden ışık halesine adım atma girişimi, sadece nostaljiyle değil, aynı zamanda sağlık, sorumluluk ve profesyonel dövüş sporlarında neyin kabul edilebilir olduğuna dair sert bir tartışmayla karşılanacak.
