Bazen maç sanki zamanında bitmeyi reddeder: takımlar direnç gösterir, skor eşit kalır, sinirler gerilir — ve seyirci, uzatma ya da penaltı serisi formunda bir “ekstra süre” alır. İşte bu senaryolar üzerine kurulu ayrı bir pazar vardır: uzatma toplamı ve serilerdeki ek periyotların toplam sayısı üzerine bahisler. Konuya sistemli yaklaşırsanız, eşitlik senaryolarının ve takım stilinin çoğu kez yeterince fiyatlanmamasından doğan istikrarlı bir değer yakalanabilir.
Tam Olarak Ne Sayıyoruz: Pazarın Türleri
Bahisçiler “uzatma toplamı” derken genelde iki formatı kasteder:
- Maç Bazlı Pazar. Belirli bir maçta uzatma olup olmayacağı (evet/hayır) ya da uzatmada kaç olay gerçekleşeceği: hokeyde uzatmadaki goller, basketbolda uzatmada atılan sayılar, golün atılacağı dakika/saniye vb.
- Seri Bazlı Pazar. Tüm seri boyunca kaç uzatma olacağı — örneğin, hokey/basketbolda 3, 4 ya da 7 galibiyete kadar süren play-off serilerinde veya futbolda iki maçlık eşleşmede (talimat uzatmayı öngörüyorsa).
Önemli: beraberliğe izin verilen liglerde (klasik futbol ligleri) uzatma zaten yoktur — “uzatma olur mu” pazarı uygulanmaz. Uzatma, kupalarda, play-off’larda ve finallerde kazananın mutlaka belirlendiği durumlarda devreye girer.
Uzatma Olasılığının Arttığı Yerler
- Eleme Aşamaları ve Finaller. Hata maliyeti yükseldikçe takımlar daha temkinli oynar, skor sona doğru sıkışır — uzatma ihtimali artar.
- Güçleri Benzer Eşleşmeler. xG/xGA modelleri, Elo reytingi vb. ölçekte kalite farkı küçükse, normal sürede beraberlik daha sık görülür.
- “Alt Profilli” Takım Stili. Yavaş tempo, pragmatik plan, pozisyon savunmasına yaslanma — futbol için 90’da 0:0/1:1, hokey için 60’ta 2:2/3:3 olasılığını artırır.
- Teknik Direktörün Tutuculuğu. Son bölümde galibiyet için gereğinden fazla risk almayan teknik adamlar daha çok beraberliği sirene taşır.
- Yorgunluk ve Kadro Derinliği. Kısa rotasyon ve sıkışık takvim, son bölümlerde gol alışverişini azaltır — eşit skorun uzatmaya yaşaması daha olasıdır.
- Hakem Faktörü ve Talimatlar. Hokeyde normal sezonda 3’e 3 uzatma sürenin kısalmasına ama hızlı gol ihtimalinin artmasına yol açar; play-off’ta format farklıdır. Futbolda ise 2×15 dakika ve gerekirse penaltılar uygulanır.
Bahis Öncesi Analitik Algoritma
- Adım 1. Normal Süre Beraberliği Olasılığını (p_draw) Tahmin Edin. Futbolda uzatmaya açılan “kapı” budur. Şunları kullanın: modele göre düzeltilmiş 1X2 temel oranları, geçmiş eşleşmeler, yaratıcı oyuncu sakatlıkları, tempo (PPDA/pres, topa sahip olma). Basketbol/hokeyde ise birlikte sirene eşit skorla girme sıklığı (48/60 dakika) önemlidir.
- Adım 2. p_draw’u Uzatma Olasılığına (p_OT) Çevirin. Futbolda eleme maçında p_OT ≈ 90’daki p_draw. Hokey/basketbolda p_OT, belirli toplam/tempo profillerinde maçların uzatmaya gitme sıklığının ampirik ölçümüdür.
- Adım 3. Seriler İçin Beklenen Değeri Hesaplayın. Seride her maç için uzatma olasılığı q ise, n maçta beklenen uzatma sayısı E = n × q olur. q yaklaşık sabitse, “Üst/Alt k,5” olasılığını binom dağılımla tahmin edebilirsiniz.
- Adım 4. Çizgiyle Karşılaştırın. Bahis firması kendi q değerini zaten satıra “gömmüştür”. Tahmininiz daha yüksekse “Evet/Üst”te değer vardır; düşükse “Hayır/Alt” tarafı daha değerlidir.
- Adım 5. Mikro Bağlamı Kontrol Edin. İlk 11/ilk beşler, hava koşulları (futbol), hakemin faul/kart/penaltı ortalamaları, yolculuk yorgunluğu, rotasyon.
Çizgiyi Oynatan Sayılar
- Beklenen Gol/Sayı Farkı (xG-diff, ORtg/DRtg, shots-on-goal). Takımlar ne kadar yakınsa p_OT o kadar yüksektir.
- Ortalama Toplam ve Tempo. “Alt” profili, son bölümde eşit skoru artırır; çok yüksek tempo beraberliği seyrekleştirir.
- Son Bölümde Fırsat Dönüşümü. 85–90 arası (hokeyde son 2–3 dakika) rakibi “ezen” ekipler p_OT’yi düşürür.
- Disiplin ve Fauller. Hokeyde sık cezalar = daha çok gol patlaması; sirende beraberlik daha az.
- Teknik Direktör Kümeleri. Bazı koçlarda risk yönetimi tarzı nedeniyle örneklemde uzatma oranı gözle görülür biçimde yüksektir.
İki Somut Senaryo
Senaryo 1. Futbol, Kupa Aşaması (Örnek: Wolverhampton — Aston Villa)
Aynı ligden bir eşleşme, benzer stiller, sonuç baskısı yüksek. Yaratıcı orta sahalardaki sakatlıklar ve derbideki pragmatizm gibi nedenlerle 90’daki p_draw’u piyasa ortalamasından yüksek tahmin ediyorsunuz. “Uzatma Olur — Evet” pazarı böylece cazipleşir. Maç 2×15’e giderse bahis kazanır; normal sürede kazanan çıkarsa kaybeder. Ek olarak şu egzotik pazara da bakılabilir: “Penaltı Serisi Olur — Evet”, eğer iki takım da oyunu sık sık “kurutur” ve ceza sahası içinden az şut atarsa.
Senaryo 2. Buz Hokeyi, NHL (San Jose Sharks — Vegas Golden Knights)
Satır “Uzatmada Gol Toplamı Üst 1,5” sunuyor. Maç öncesi analiziniz: normal sezonda uzatma 3’e 3, Vegas boşluk bulduğunda çok hızlı kontra ataklar üretiyor, Sharks’ta ise değişimlerde aksaklıklar var. Bu, uzatmada hızlı gol ihtimalini artırır. Maç uzatmaya gider ve orada en az iki gol olursa bahis kazanır; uzatma olmazsa veya tek golde kalınırsa kaybeder.
Play-off içinse farklı bir pazar uygundur: “Seride Uzatma Toplamı Üst 2,5”. Burada her maçtaki q tahmini, 5’e 5 “ani ölüm/altın gol” ritmine göre yeniden kurulmalıdır.
Yaygın Hatalara Karşı Panzehir
- Talimatı Göz Ardı Etmek. Uzatmasız futbol liglerinde “Uzatma Evet/Hayır” pazarı yoktur — turnuva kurallarını kontrol edin.
- Geçmiş Eşleşmeleri Abartmak. Küçük örneklem aldatıcıdır. Onları ana dayanak değil, sadece bir fırça darbesi olarak kullanın.
- Tempoyu Dikkate Almamak. Toplam çizgisi ile p_OT bağlantılıdır: çok skorlu eşleşmelerde beraberlik finişi daha seyrektir.
- “Ekranla” Oynamak. Geçen turdaki parlak geri dönüş, sistematik uzatma eğilimi demek değildir. Geniş dönemli istatistik gerekir.
- Fiyatı Unutmak. “Doğru” fikir, değersiz oranla birleştiğinde kötü bahistir.
Kuponu Onaylamadan Önce Kısa Rehber
- Önce talimat: uzatma var mı? Format ne (futbol 2×15, hokey 3’e 3/5’e 5, basketbol 5 dakika)?
- p_draw/p_OT’u değerlendirin — model ve güncel bağlam (kadro, yorgunluk, stil, hakem) üzerinden.
- Seriler için E = n × q hesaplayın, “Üst/Alt k,5” olasılığını binom dağılımla kabaca çıkarın.
- Çizgiyle karşılaştırın — yalnızca değeri olan yerleri oynayın.
- Maç günü haberlerini kontrol edin: beklenmedik bir rotasyon p_OT’yi bir anda değiştirebilir.
- Riski bölün: bahis boyutunu sabitleyin (fikir başına kasanın %1–2’si; uzun vade olmadan agresiflik düşüşe götürür).
- Kayıt tutun: bahis günlüğü modelinizin nerede sistematik hata yaptığını gösterecek — parametreleri buna göre düzeltin.
Uzatma toplamları pazarı sabırlı ve metodik olanlara göredir. Güç dengelerini ve talimat ayrıntılarını olasılık rakamlarına çevirebilen, bunları satırla karşılaştırıp “az daha iyi” görünen işlemleri disiplinle eleyebilenleri ödüllendirir. Modelinizi kurun, varsayımları test edin, fiyatı yakalayın — böylece ek süre, mesafenizde size karşı değil, sizin için çalışmaya başlar.
